İlkel ve sezgisel: Keeley Forsyth<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-08-05T10:05:13.424Z.jpeg" alt="Fotoğraf: Chris Almeida"><figcaption>Fotoğraf: Chris Almeida</figcaption></figure>16 yaşındayken oyunculuk kariyerine başlayan, müzikalde rol alma hevesiyle dans eğitimi alan, tüm bunlar olup biterken “Sanırım hep içimde oldu. Sadece uykuda yatıyordu, dışarı çıkmak için doğru zamanı bekliyordu.” sözleriyle müzikle olan ilişkisini açıklayan biriyle tanıştırmak istiyorum sizi. İsmi, Keeley Forsyth. Kendisi 40 yaşında ve ilk albümünü 2020’nin başında, psikolojik rahatsızlığından ötürü dilini hareket ettiremediği bir aylık zaman diliminden üç yıl sonra yayımladı.Geçtiğimiz günlerde izlediğim 45 Years isimli bir filmden notlarıma giren “Hayatta bizi mutlu eden şeyleri unutmamız ne garip.” repliği, Keeley Forsyth’e de çok uyuyor. Oyunculukla ilişkisini donduran Forsyth, bir dönem dinlemekten keyif aldığı Edith Piaf gibi güçlü kadın vokallerin izini takip etme kararı aldı ve birkaç yıl önce küçük bir org eşliğinde şarkı sözleri yazmaya başladı. Bu sırada BBC Radio 3’teki Late Junction programını dinlerken “Şarkılarıma eşlik edecek müziği buldum.” dediği piyanist ve besteci Matthew Bourne ile tanıştı. Bu tek taraflı tanışma çok geçmeden karşılıklı hâle geldi ve ikili yanlarına prodüktör Sam Hobbs’u da olarak içgüdüsel bir iş birliği ile Keeley Forsyth’in ilk albümünü kaydetti.Keeley Forsyth’in sesinde Peggy Lee’nin vibratosu, Nico’nun sertliği, Diamanda Galas’ın avangartlığı ve Bon Iver’in ilk dönem kırılganlığı var. Bu çoklu vokal yapısı, sekiz şarkılık “<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMmE4NTRjYjA3MjNjMDAwNzcyNmEwYiZ1c2VyPTVlNzRlYzJjZTMwMTllNjBlOWMxYzQxYiZhdXRob3I9NWVkOGYwNmZhMGJmNDQxYzI1M2Q0MTA2JnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRm9wZW4uc3BvdGlmeS5jb20lMjUyRmFsYnVtJTI1MkY1U3JiMUlqYUhGQjBNdXJxcUh5aWpoJTI1M0ZzaSUyNTNEN0o0U3FtSFVRdy1hWUdnVjE4WmhLdw=="">Debris</a>” isimli albümde yer yer enstrüman olarak kulağıma ulaşıyor. Fortsth’in şarkıları için kullandığı "gökten düşen metal bloklar" tanımlaması ve “Hayatımda ağır ve zor olan çok şey vardı. Şarkılar o anlarda ortaya çıktı.” sözleri karanlık bir atmosfer yaratsa da ortaya melankolik, düşünceli ve derinden etkileyici bir albüm çıktığını söylemem mümkün. Hatta albümün kapanışı yapan Start Again şarkısı ile geleceğe umut taşıdığını bile dile getirebilirim diyerek kulaklığımı size uzatıyorum.

Duende

Geçenlerde 80 yaşındaki Taner’e bir mektup yazdım. Ne zaman yaşça benden büyük karakterlerin yaşamlarını merkezine alan dizi, film, kitap görsem/okusam ister istemez kendimi bu hayalî insanlarla bedenen ve ruhen yer değiştirirken bulurum. Gelecekteki yaşlarımı, o dönemlerimi hayal etmek güzel. Elbette karşılaşması zor sorular da mevcut. Biraz ağaçlara benzetiyorum yaşlanmayı. Konuşsalar kim bilir neler anlatacaklar fakat bu sessiz hâlleriyle bile oldukça huzur verici ve cana yakınlar. Yaşlılık da bir bakıma böyle geliyor bana. En azından 80 yaşındaki Taner’e mektup yazarken böyle hayal ettim. Yazar ve şair David Constantine’in In Another Country adlı hikâyesinden uyarlanan, Andrew Haigh’in senaryosunu yazdığı ve yönettiği 45 Years, zamanın mitolojik bir karakter gibi iyi niyeti ve öfkesiyle yüzünü gösterdiği altı günlük kasvetli bir yolculuk.Sade bir hikâye: Gerçeklerin ortaya çıkma huyu, ya eylem olarak karşınıza gelseydi ne yapardınız? Mesela yarım asır yıl önce bir buzul çatlağının içine düşerek hayatını kaybeden sevgilinizin cesedinin bulunduğu haberini tam da 45. evlilik yıldönümünüzü kutlayacağınız haftada almanız gibi… 45 Years, bu temel önermenin üzerine Birleşik Krallık'ın en sakin bölgelerinden birinde, Norfolk’ta geçen sade bir hikâye yerleştirerek film boyunca sadece merkezde kalmamı değil, aynı zamanda emekliliklerini yaşayan Kate (Charlotte Rampling) ve Goeff Mercer (Tom Courtenay) çiftinin her iki tarafında da vicdani sorgulamalarımla dolaşmamı sağladı. Bazen oyunu hayat başlatır ve hemen ardından kenara çekilerek karakterlerin çaresizliklerini, alışkanlıklarını, sırlarını bir bir açığa dökmesini izler. “Zamanı gelince” diyerek geleceğin içinde saklanan hayati konular, yıllandıkça kemikleşip üzerine kalın bir deri geçirerek kendine yüz bulur. Ve hiç beklemediğiniz anda ilk günkü hâliyle karşınıza çıkar. Tıpkı filmin açılış sahnesinde sevgilisi Katya’nın cesedinin bulunduğunu öğrenen Goeff’in eşi Kate’e durumu “Sana Katya’mdan daha önce bahsettiğime eminim. 50 yılı aşkın süredir oradaydı. Buzluktaki yemek gibi. Şimdi bulmuşlar.” Açıklamasında kullandığı benzetme gibi… Peki ya şimdi ne olacak?<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-02-24T19:54:54.530Z.jpeg" alt="45 Years"><figcaption>45 Years</figcaption></figure><hr>Dilden dökülen gerçekler: Filmin bize sunduğu kadrajlarda olduğu gibi duygusal açıdan da tüm varlığımız hep Kate’in yanı başında. Yılların tüm anıların üstünü örtmesi gerekirken “eski” sevgilinin aslında hep “şimdi”nin içinde yaşadığını Geoff’in Katya’ya dair her detayı bedeniyle canlandırarak anlattığında farkına varan Kate, bir anda kendini gençlik heyecanıyla yaptığı tercihlerini ve yılların sabırla desteklediği evliliğini sorgularken bulur. Çoğunlukla gerçekler bir soru ötededir. Bazen bunun farkında olsak da o soruyu sormaya cesaret edemeyiz. Nitekim söz konusu tüm bir yaşamın ne uğruna geçtiğini öğrenmek olunca Kate, peşi sıra tüm perdeleri ortadan kaldırdı. Kimisi dilden döküldü kimisi yıllardır varlığı bilinen tavan arasındaki fotoğrafları karıştırırken göründü. Nihayetinde bir yatak sohbetinde Katya ile Kate’in annesinin aynı yıl öldüğü fark edildi. Tüm hayatlarını etkileyen iki büyük kayıp ve muhtemelen onları birbirine yakınlaştıran acılar, yıllarca aralarındaki iletişim çatlağında saklı kaldı. Bu durum tanıdık değil mi? Evet.45 yıllık ilk dans şarkısı: 45 Years, müziğin pek çok açıdan mesaj taşıdığı bir film. 45. evlilik yıldönümleri için bir çalma listesi oluşturan Kate, burada The Turtles'dan Happy Together’a, Buffalo Springfield’den For What It's Worth’e, Marvin Gaye'den Your Precious Love’a ve Jackie Wilson'dan Higher and Higher’a yer veriyor. Tüm bu şarkıların ortak özelliği, hepsinin 1967 yılında, yani Kate ve Goeff’in evlendiği yıl yayımlanmış olması. Fakat bununla birlikte Kate’in tıpkı 45 yıl önce evlenirken olduğu gibi törende de dans şarkısı olarak Goeff’e önerdiği The Platters’ın Smoke Gets in Your Eyes cover’ı ise 1958 yılına ait. Yani Goeff ve Katya’nın birlikte olduğu zamandan…<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-02-26T05:59:39.041Z.jpeg" alt="45 years"><figcaption>Kolaj: Ece Tugay</figcaption></figure><hr>3 dakika 46 saniye: Kutlama töreninde “Bizler yaşlandıkça karar vermeyi bırakıyoruz. En azından büyük kararları. Belki de hayat boyu o kadar çok hakkımız var ki hepsini kullandığımızda bitiyorlar. Sonuç olarak gençken verdiğimiz kararlar oldukça önemli. Kate ile benim 45 yıl önce bugün verdiğimiz karar gibi…” sözleriyle başlayan konuşmasını “…Demem o ki seni benimle evlenmen için razı etmek Kate, yaptığım en iyi şeydi. Bir şey daha var. Seni seviyorum. Seni çok seviyorum. Bunca yıl bana destek olduğun ve saçmalıklarıma katlandığın için teşekkürler. Hep böyle sürsün.” cümlelerinin ardından ağlayarak konuşmasını sonlandıran Goeff, bir bakıma 45 yıl sonra yaşadıklarının arkasına geçebildi. Peki ya Kate? İşte o da <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMzZhZWVhNmE5MzgwMDAwN2UyMDQ1MyZ1c2VyPTVlNzRlYzJjZTMwMTllNjBlOWMxYzQxYiZhdXRob3I9NWVkOGYwNmZhMGJmNDQxYzI1M2Q0MTA2JnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnlvdXR1LmJlJTI1MkZESHJ3SThHY2NnRQ==""">kapanış sahnesinde</a> The Platters’tan Smoke Gets in Your Eyes çalarken Goeff ile yaptığı danstaki yüz ifadesiyle ve biterken elini ondan sert bir şekilde kurtarışıyla izleyeciye cevabını verdi. 3 dakika 46 saniyeye sığan, tek bir anda ışıkları yanan koca bir ömür…Smoke Gets in Your Eyes<blockquote>"They asked me how I knewMy true love was trueI of course replied, something here insideCannot be denied"</blockquote> “Bunu hayatımın belli dönemlerinde tekrar tekrar izlemeliyim” dediğim fimler vardır. 20’lerimde ve 30’larımın başında izlediğim ve 40’larımda, 50’lerimde ve 60’larımda da izlemek istediğim 45 Years da onlardan biri. Yan yana bile gelmek istemeyeceğim yıkıcı sorularla yüzleşmeme sebep olan böylesine çarpıcı bir filmin, yıllar sonra bende oluşturacağı etkiyi düşünmek bile başlı başına mesele. Gelecekte, belki de 80 yaşındaki Taner ile görüşmek dileğiyle. Hoşça kalın.

45 Years ile ilgili hikayeler